ΠΟΛΥΒΟΛΑ Β' ΜΕΡΟΣ

Πολυβόλο MG34

Οι Γερμανοί το 1934 κατασκευάζουν στο εργοστάσιο της Mauserwerke A.G. στο Βερολίνο το σχεδόν τέλειο π.β., το MG 34. Είναι διαμετρήματος 8mm Mauser, μήκους 122 cm, βάρους 12,1 kg και τροφοδοτείται από δεσμίδα η διπλό τυμπανοειδή γεμιστήρα 75 φυσιγγίων. Η ταχυβολία του φτάνει τα 850 φ.α.λ. και είναι το πρώτο όπλο της κατηγορίας, που σήμερα ονομάζεται Πολυβόλα Γενικής Σκοπιμότητας (Χρήσης) [General Purpose Machine Guns-GPMG]. Το συγκεκριμένο όπλο φέρει αναδιπλούμενο δίποδο, αλλά προσαρμόζεται και σε τρίποδο, το οποίο κατά γενική ομολογία χαρακτηρίσθηκε σαν έργο τέχνης. Το MG 34 διεξήγαγε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις της ναζιστικής Γερμανίας και συνέχισε να κατασκευάζεται μέχρι το τέλος του πολέμου, αν και το 1942 βγήκε στην παραγωγή το π.β. MG 42 από την ίδια εταιρία, στο ίδιο διαμέτρημα, με ίδιο μήκος και μισό κιλό ελαφρύτερο από τον προκάτοχό του.

Πολυβόλο MG42

Σκοπός της σχεδίασης και κατασκευής του νέου όπλου ήταν η μείωση του κόστους παραγωγής του ακριβού MG 34. Παρότι φθηνότερη κατασκευή, το MG 42 είναι ανθεκτικότατο όπλο και έχει μέγιστη ταχυβολία 1.200 φ.α.λ. η οποία μπορεί να μειώνεται στα 600 φ.α.λ. Κατασκευάσθηκαν 750.000 π.β. MG 42 και η παραγωγή σταμάτησε με το τέλος του πολέμου. Και τα δύο προαναφερόμενα πολυβόλα λειτουργούν με τη μέθοδο της οπισθοδρόμησης (Recoil). Παράλληλα με αυτά τα π.β. οι Γερμανοί την ίδια περίοδο χρησιμοποίησαν και το MG 35/36 της εταιρίας Knorr-Bremse σε διαμέτρημα 8mm Mauser με μήκος 131 cm, βάρος 10 Kg, το οποίο λειτουργεί με αέρια και τροφοδοτείται από γεμιστήρα 20 φυσιγγίων. Άλλο ένα π.β., που χρησιμοποιήθηκε από τους ναζί ήταν το δανέζικο Madsen

Πολυβόλο Madsen

της υπό γερμανική κατοχή Dansk Rekylriffel Syndikat A.S. σε διαμέτρημα 8mm Mauser, μήκος 114 cm, βάρος 9,1 Kg, που λειτουργεί με σύστημα οπισθοδρόμησης έχει ταχυβολία 450 φ.α.λ. και τροφοδοτείται από γεμιστήρες των 25, 30 η 40 φυσιγγίων. Το π.β. MG 37(t), που χρησιμοποίησαν οι Γερμανοί δεν είναι άλλο από το vz. 37 της εταιρίας Zbrojovka του Brno στην Τσεχία, η οποία είχε επίσης περιέλθει στη ναζιστική κατοχή. Με διαμέτρημα 8mm Mauser μήκος 119 cm, βάρος 18,6 Kg ,ταχυβολία 500 έως 700 φ.α.λ., λειτουργεί με το σύστημα οπισθοδρόμησης και τη βοήθεια αερίων. Στηρίζεται σε τρίποδο η όχημα και μπορεί να εκτελεί αντιαεροπορική βολή. Το ίδιο ακριβώς π.β. χρησιμοποιήθηκε και από τον Βρετανικό στρατό με την ονομασία BESA και διαμέτρημα 0,303 British. Η Ιταλική εταιρία BREDA παρουσιάζει το π.β. Μ 1930 σε διαμέτρημα 6,5 mm X 52 mm, μήκους 123 cm, βάρους 10,2 Kg, το οποίο λειτουργεί με σύστημα επιβραδυνόμενης οπισθοκινούσας πίεσης (Delayed Blowback), τροφοδοτείται από γεμιστήρες των 20 φυσιγγίων και έχει ταχυβολία 475 φ.α.λ.

Πολυβόλο Breda M1930

Ο Vasili Degtyarev ήταν ένας από τους πιο προικισμένους Ρώσσους σχεδιαστές όπλων. Το 1928 ο Ερυθρός Στρατός υιοθετεί το μέσο π.β. D.P.(Dectyareva Pulemeot) M 1928, το οποίο βάλλει το κλασσικό μέχρι τότε φυσίγγιο του Ρωσικού στρατού με διαμέτρημα 7,62 mm X 54R mm, έχει μήκος 129 cm, ζυγίζει 9,3 Kg, τροφοδοτείται από τυμπανοειδή γεμιστήρα 47 φυσιγγίων, λειτουργεί με αέρια, έχει ταχυβολία 550 φ.α.λ. και κατασκευαζόταν στα κρατικά εργοστάσια στην πόλη Tula. Αργότερα κυκλοφόρησε μια παραλλαγή του, το D.T. (Dectyareva Tankovyi) για χρήση σε άρματα μάχης με γεμιστήρα 60 φυσιγγίων. Ο ίδιος σχεδιαστής παρουσιάζει το D.K. 1934, ένα βαρύ π.β., το οποίο παρέμεινε σαν πρότυπο και δεν βγήκε ποτέ στην παραγωγή και το έτος 1938 μαζί με το Georgi Shpagin (σχεδιαστή του υποπολυβόλου PPSh 41) σχεδιάζουν το βαρύ π.β. D.Sh.K 38 G,

Πολυβόλο D.SH.K 38 G

το οποίο βάλλει το σοβιετικό φυσίγγιο 12,7 mm X 107 mm, τροφοδοτείται από δεσμίδα των 50 φυσιγγίων, έχει μήκος 159 cm, βάρος 35,5 Kg, ταχυβολία 550 φ.α.λ., λειτουργεί με αέρια και στηρίζεται σε τρίποδο η μεταφέρεται σε κιλλίβαντα. Μια νεώτερη έκδοσή του, το D.Sh.K.M., παραμένει ακόμη και σήμερα στην υπηρεσία του Ρωσικού στρατού.

Στα μέσα του Β' Π.Π. παρουσιάζεται από τον GORYUNOV το μέσο π.β. για χρήση σε άρματα SG 43 G (Stankovyi Goryunova) με διαμέτρημα 7,62 Χ 54R mm, μήκος 112 cm, βάρος 13,7 Kg, πρακτική ταχυβολία 600φ.α.λ., λειτουργεί με αέρια και τροφοδοτείται από δεσμίδα των 250 φυσιγγίων.

Πολυβόλο SG 43 G

Από την άλλη οι Ιάπωνες, οι οποίοι έχουν επεκτατικές τάσεις, μπαίνουν στ διαδικασία αναδιοργάνωσης της πολεμικής τους μηχανής. Έτσι το 1922 παρουσιάζουν το οπλοπολυβόλο 11Nen Shiki Kikanju (Taisho 11 mod.1922), σχεδιαστής του οποίου ήταν ο Συνταγματάρχης του αυτοκρατορικού στρατού Kirijo Nambu ( σχεδιαστής των γνωστών πιστολιών Nambu). Αυτό το π.β. πυροδοτεί φυσίγγιο διαμετρήματος 6,5 Χ 30 mm, έχει μήκος 110, 5 cm, βάρος 10,2 Kg, λειτουργεί με αέρια έχει πρακτική ταχυβολία 500 φ.α.λ. και τροφοδοτείται από γεμιστήρα 30 φυσιγγίων. Ακολουθεί το έτος 1932 το βαρύ π.β. 92 Shiki Kikanju ( έτος 2592 στο Ιαπωνικό ημερολόγιο, εξ’ ου και το μοντέλο 92) με διαμέτρημα 7,7 Χ 58 mm, μήκος 115,6 cm, βάρος 27,69 kg, στηρίζεται σε τρίποδο, με μικρή σχετικά ταχυβολία (450 φ.α.λ.).

Πολυβόλο 96 Shiki Kikanju

Το 96 Shiki Kikanju (mod. 1936) είναι ελαφρύ π.β.. μήκους 105,4 cm, βάρους 9,08 kg, τροφοδοτείται από γεμιστήρα 30 φυσιγγίων, λειτουργεί με αέρια, έχει ταχυβολία 550 φ.α.λ. και φέρει ξιφολόγχη!!! Τέλος το 99 Shiki Kikanju (1939) είναι σχεδόν όμοιο με το προηγούμενο όπλο, αλλά η ταχυβολία του φθάνει τα 800 φ.α.λ. Τα δύο τελευταία όπλα έλκουν τη σχεδιαστική καταγωγή τους από το τσέχικο π.β. ZB vz.26.

Αυτά περίπου ήταν τα π.β. με τα οποία πήγαν να πολεμήσουν κατά τον Β’ Π.Π. οι στρατοί των εμπλεκομένων κρατών. Πάντως, αν υπολογίσει κανείς τους νεκρούς και μόνο αυτού του πολέμου μπορεί εύκολα να καταλάβει πόσο αποτελεσματική ήταν η χρήση των π.β. της λεγόμενης δεύτερης γενιάς.

Με τη λήξη του Β’ Π.Π. και τη συμφωνία της Γιάλτας ο κόσμος χωρίστηκε σε δύο βασικές ζώνες επιρροής. Τη ζώνη επιρροής του ΝΑΤΟ και αυτή του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Λίγο αργότερα ξεκίνησε και ο ψυχρός πόλεμος. Σχεδόν αμέσως προέκυψε η επιτακτική ανάγκη για την τυποποίηση των φυσιγγίων των φορητών συμβατικών πυροβόλων όπλων. Έτσι οι Σοβιετικοί και οι σύμμαχοί τους υιοθέτησαν σαν φυσίγγιο των πιστολιών και των υποπολυβόλων αυτό με διαμέτρημα 7,62 Tokarev (7,62mm Χ 25 mm), ενώ για τα τυφέκια τα ελαφρά και μέσα πολυβόλα το φυσίγγιο Μ43 διαμετρήματος 7,62 Χ 39 mm. Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ από την άλλη υιοθετούν για τα πιστόλια και τα υποπολυβόλα το ήδη υπάρχον φυσίγγιο 0,45 ACP (Automatic Colt Pistol), ενώ για τα τυφέκια και τα ελαφρά πολυβόλα το φυσίγγιο 7,62 ΝΑΤΟ (7,62mm Χ 51mm- 0,308 Winchester). Και οι δύο πλευρές για τα βαριά πολυβόλα υιοθέτησαν φυσίγγια διαμετρήματος 12,7 mm (0,50 inch), οι μεν Σοβιετικοί 12,7mm X 107mm, οι δε Νατοϊκοί 12,7 mm X 99 mm (0,50 BMG –Browning Machine Gun). Για τα π.β. γενικής χρήσης (GPMG-General Purpose Machine Guns) και τα τυφέκια ελεύθερου σκοπευτή διατηρήθηκε από μεν τους Σοβιετικούς το φυσίγγιο διαμετρήματος 7,62mm X 54R mm, από δε τους δυτικούς το φυσίγγιο 30.06 U.S. (7,62 mm X 63 mm), εναλλακτικά με το φυσίγγιο 7,62 mm NATO.

Έτσι μπαίνουμε στα π.β. τρίτης γενιάς, που έχει να επιδείξει σε παγκόσμια παραγωγή μερικά από τα πιο αξιόπιστα συμβατικά πυροβόλα όπλα που κατασκευάστηκαν ποτέ. Οι πρώτες σχεδιαστικές προσπάθειες που ξεκίνησαν με το τέλος του Β’ Π.Π., αλλά και αυτές που εκκολάπτονταν από τα χρόνια του πολέμου, άρχισαν να αποδίδουν καρπούς κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1950. Το 1958 ο Βελγικός κολοσσός παραγωγής όπλων FN (Fabrique Nationale Herstal) παραδίδει το π.β. M.A.G. (Mitrailleuse d’ Apui Generale ή Mitralleuse a Gaz),

Πολυβόλο M.A.G.

το οποίο τροφοδοτείται από δεσμίδα, πυροδοτεί από ανοικτό κλείστρο και λειτουργεί με αέρια. Είναι φυσικά αερόψυκτο με μήκος κάννης 54,35 cm, η οποία αντικαθίσταται ταχύτατα, όταν υπερθερμανθεί. Το όπλο ζυγίζει10,659 kg και έχει συνολικό μήκος 125 cm. Ο ρυθμιστής των αερίων επιτρέπει πρακτική ταχυβολία η οποία κυμαίνεται από τα 650 έως και τα 1.100 φ.α.λ.. Το π.β. αυτό από το 1961 αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του οπλοστασίου του Βρετανικού στρατού και έχει σημανθεί με τον κωδικό L7A1 και L7A2. Πάρα πολλές τακτικές και άτακτες στρατιωτικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν το π.β. MAG, χωρίς να αποτελούν εξαίρεση οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και η Ελληνική Αστυνομία.

Οι Γερμανοί, παρά το γεγονός ότι στα μεταπολεμικά χρόνια απαγορευόταν να διατηρούν στρατό και να εξελίσσουν νέα όπλα, ξεκίνησαν το 1958 να παρουσιάζουν δειλά το top gun τους, δηλαδή το π.β. MG 42, ως MG 1, MG 2 και MG3. Το τελευταίο σε διαμέτρημα 7,62mm NATO, ακόμη και σήμερα χρησιμοποιείται από πολλούς στρατούς μεταξύ των οποίων και ο Ελληνικός. Ικανό αριθμό τέτοιων όπλων κατέχει και χρησιμοποιεί και η Ελληνική Αστυνομία. Βέβαια η Γιουγκοσλαβική εταιρία CVERNA ZASTAVA από το 1953 είχε το MG 42 σε παραγωγή με την κωδική ονομασία MG 53 και διαμέτρημα 7,92mm X 57mm (8 mm Mauser). Νωρίτερα το 1952 οι Γάλλοι είχαν παρουσιάσει το π.β. γενικής χρήσης AAT 52 (Arme Automatique Transformable mod.1952), η λειτουργία του οποίου στηριζόταν στο γερμανικό επιθετικό τυφέκιο StG 44. Το π.β. AAT 52 είναι φυσικά αερόψυκτο και λειτουργεί με επιβραδυνόμενη οπισθοκινούσα πίεση (Delayed Blowback). Βάλλει το γαλλικό φυσίγγιο Μ1929 (7,5mm X 54 mm). Μια νεώτερη έκδοσή του το AAT 52/NF-1 βάλλει το φυσίγγιο 7,62 ΝΑΤΟ.

Πολυβόλο AAT 52

Οι Αμερικανοί μη μπορώντας να μείνουν άπραγοι στον τομέα των π.β. γενικής χρήσης παρουσιάζουν το π.β. M 60 σε διαμέτρημα 7,62 ΝΑΤΟ, το οποίο λειτουργεί με αέριας και βασίζεται στα σχέδια του πρωτοτύπου Τ161Ε3, που έλκει την καταγωγή του από το πρωτοπόρο γερμανικό τυφέκιο FG 42. Υιοθετήθηκε το 1959 από τον αμερικανικό στρατό ως ομαδικό φορητό όλο με δίποδο η τρίποδο, προσαρμόζεται σε ελικόπτερα, άρματα και γενικότερα οχήματα και υπηρέτησε σε όλες τις πολεμικές συρράξεις που έλαβαν μέρος οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις με κορυφαία περίοδο δράσης τον πόλεμο του Vietnam.

Πολυβόλο M60

Πολυδιαφημισμένο όπλο, κυρίως μέσα από κινηματογραφικές ταινίες, δεν ικανοποίησε απόλυτα τους χειριστές του. Διατηρήθηκε ως κύριο ομαδικό όπλο του αμερικανικού στρατού μέχρι και το 1986 οπότε παραχώρησε τη θέση του στο π.β. SAW M249 (Squad Automatic Weapon), σε διαμέτρημα [5,56 NATO- 5,56 mm Χ 45 mm (0,223 Remington)].

Και ενώ αυτά λάμβαναν χώρα στο στρατόπεδο του ΝΑΤΟ ο Mikhail Timofeyevic Kalashnikov προχώρησε πέρα από το τυφέκιο θρύλο το ΑΚ 47, που είχε σχεδιάσει. Έχοντας στα χέρια του τα σχέδια μιας απλής και αξιόπιστης κατασκευής και ένα φυσίγγιο (Μ 43 7,62mm X 39 mm) δεν δυσκολεύτηκε να στήσει μια σειρά από πολυβόλα. Έτσι το 1961 ο Ερυθρος Στρατός υιοθετεί το π.β. PK (Pulemyot Kalasnhikova) ένα ελαφρό π.β. με αναδιπλούμενο δίποδο. Το PKS είναι η έκδοσή του με τρίποδο, ενώ το PKT είναι η έκδοση, που τοποθετείται σε άρματα.

Πολυβόλο PKM

Αντίστοιχα τα π.β. PKM, PKMS και PKMT διατίθενται σε διαμέτρημα 5,45 mm X 39 mm, το νέο φυσίγγιο του ανατολικού μπλοκ. Όλα τα παραπάνω π.β. λειτουργούν με αέρια και τροφοδοτούνται από δεσμίδες των 100, 200 και 250 φυσιγγίων.

Οι Γερμανοί επανέρχονται δυναμικά στο χώρο και η εταιρία Heckler Koch παρουσιάζει το ελαφρύ π.β. (Light Machine Gun –LMG) HK 11 σε διαμέτρημα 7,62 ΝΑΤΟ, το οποίο λειτουργεί με ανάκρουση (Blowback) και τροφοδοτείται από γεμιστήρα 30 φυσιγγίων. Το HK 12 βάλλει φυσίγγια 7,62Χ39 mm, ενώ το HK 13 φυσίγγια 5,56 ΝΑΤΟ. Μια σειρά π.β. γενικής χρήσης (GPMG) της ίδιας εταιρίας, το HK 21, σε διαμέτρημα 7,62 ΝΑΤΟ, το HK 22 σε διαμέτρημα 7,62 Χ39 mm και το HK 23

Πολυβόλο HK23

σε διαμέτρημα 5,56 ΝΑΤΟ τροφοδοτούνται από δεσμίδες η εναλλακτικά από γεμιστήρες και στηρίζονται είτε σε δίποδα είτε σε τρίποδα.

Πολλές εταιρίες διαφόρων κρατών κατασκευάζουν ελαφρά (LMG) και γενικής χρήσης (GPMG) π.β., τα οποία εν πολλοίς βασίζουν τη λειτουργία τους στους τύπους που προαναφέρθηκαν. Εξαίρεση παρουσιάζουν τα αμερικανικά εξάκαννα πολυβόλα τύπου Gatling, τα οποία στηρίζουν τη λειτουργία και πυροδότησή τους σε ευαίσθητες ηλεκτρονικές συσκευές και μπορούν να αναπτύξουν ταχυβολία μέχρι 6.000 φ.α.λ., όπως το Vulcan M 61 με διαμέτρημα 0.50 BMG, θεωρούνται όμως βαρέα όπλα και εξοπλίζουν αεροσκάφη και οχήματα.

Αν υποτεθεί ότι δεν επέρχεται δραστική εξέλιξη στα πυρομαχικά και τον τρόπο πυροδότησής τους, μπορεί να θεωρηθεί ότι τα σύγχρονα π.β. έχουν φτάσει στα όρια της εξέλιξής τους. Εκατόν δέκα χρόνια όμως, μετά την εμφάνιση του π.β. του sir Hiram Maxim, εξακολουθούν να παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο στα πεδία των μαχών και να αποτελούν το βασικότερο παράγοντα έκβασης μια μάχης πεζικού τόσο λόγω της βαθιάς και πυκνής γραμμής πυρός που εκτελούν, όσο και του ψυχολογικού πλεονεκτήματος που παρέχουν στις δυνάμεις που τα κατέχουν και τα χρησιμοποιούν. 

ΠΗΓΗ clubs.pathfinder.gr