Βυζαντινοί πεζοί |
Βυζαντινοί ιππείς |
Πεζικό
Η στρατιωτική
παράδοση του Βυζαντίου προέρχονταν από την ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο και ο
στρατός
του πάντα περιελάμβανε επαγγελματίες πεζικάριους. Αν και η σημασία τους
για τη βυζαντινή τακτική ποικίλε κατά περιόδους, συχνά έπαιζαν
αποφασιστικό ρόλο στις βυζαντινές νίκες. Συνήθως έφεραν αλυσιδωτό
θώρακα, μεγάλες ασπίδες και
κρατούσαν κοντάρια και ξίφη. Υπό ικανή ηγεσία, συνιστούσαν ένα από τα
καλύτερα
σώματα πεζικού στον κόσμο.
|
Σκουτάτος βαριά θωρακισμένος
(10ος-11ος αι.)
Ενδυματολογική έρευνα-εικονογράφηση
του Χρήστου Γιαννακόπουλου για τις Εκδόσεις Περισκόπιο |
Θωρακοφόρος λεγεωνάριος της πρώτης γραμμής κρούσης (4ος-5ος αι. μ.Χ.)
Ενδυματολογική έρευνα-εικονογράφηση
του Χρήστου Γιαννακόπουλου για τις Εκδόσεις Περισκόπιο |
Βαθμοφόρος της αυτοκρατορικής σωματοφυλακής των Εξκουβιτόρων (870 μ.Χ.)
Εικονογράφηση του Χρήστου Γιαννόπουλου
για τις εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ |
Πεζός πολεμιστής του βυζαντινού στρατού (μέσα 10ου αιώνα μ.Χ.)
Ενδυματολογική έρευνα-εικονογράφηση
του Χρήστου Γιαννακόπουλου για τις Εκδόσεις Περισκόπιο |
Βυζαντινός ταξίαρχος ή "Δρουγγάριος"
(1453)
Ενδυματολογική έρευνα - σχόλιο - εικονογράφηση:
Χρήστος Γιαννόπουλος |
Βυζαντινός σιφωνάτωρ (με χειροσίφωνα - φορητό εκτοξευτή υγρού πυρός) (1453)
Ιστορική έρευνα - σχόλιο - εικονογράφηση:
Χρήστος Γιαννόπουλος |
Βυζαντινός πεζός των εναπομεινάντων τακτικών μονάδων (1453)
Ενδυματολογική έρευνα - σχόλιο - εικονογράφηση:
Χρήστος Γιαννόπουλος |
Τοξότες
|
Πεζοί
|
Ιππικό
Κατάφρακτοι
Οι
κατάφρακτοι ήταν μονάδα βαρέως ιππικού του βυζαντινού στρατού. Οι
κατάφρακτοι ιππείς εμφανίζονται ως στρατιωτική μονάδα και ως όρος στην
ιστορία, στο βασίλειο των Πάρθων, τον 3ο αι. π.Χ.. Στη συνέχεια
χρησιμοποιούνται τόσο από το βασίλειο των Σελευκιδών, όσο και από τους
Σασσανίδες της Περσίας, αλλά και από τους Ρωμαίους. Στην Ανατολική
Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (Βυζαντινή), παρότι δεν έπαψε ποτέ η χρήση διαφόρων
μορφών βαρέως ιππικού, επανεμφανίζονται τον 10ο αιώνα.
Το όνομα αυτό διατηρήθηκε από την κλασσική αρχαιότητα μέχρι και το τέλος του Μεσαίωνα. |
Φωτογραφία από το βιβλίο, Ο Βυζαντινός Στρατός 886-1118
των Ian Heath & Angus McBride, Εκδόσεις Αψίδα. |
Αρχικά ο όρος
περιέγραφε ένα είδος θωράκισης που προστάτευε ολόκληρο το σώμα του
ιππέα και του ίππου του. Αργότερα χαρακτήριζε τον ίδιο τον ιππέα.
Οι κατάφρακτοι ήταν τρομεροί αλλά και πειθαρχημένοι πολεμιστές. Άνθρωπος και άλογο ήταν βαριά θωρακισμένοι, και οι ιππείς έφεραν λόγχες, τόξα και δευτερεύοντα όπλα. Ήταν λιγότερο ευέλικτοι από άλλους ιππείς αλλά η αποτελεσματικότητά τους στο πεδίο της μάχης ήταν καταστροφική. Οι βαρύτερα οπλισμένοι κατάφρακτοι λέγονταν Κλιβανοφόροι ή Κλιβανάριοι. Με τον καιρό το όνομα των Καταφράκτων επικράτησε να περιγράφει και τις δύο κατηγορίες ιππέων. |
|
Κλιβανοφόρος ή Κατάφρακτος
Λογχοφόρος
ιππέας (970-1071 μ.Χ.). Οι Βυζαντινοί Κλιβανάριοι αποτελούσαν αναβίωση
των Ρωμαίων ομολόγων τους που είχαν εκλείψει μετά τον 6ο αι. Έφεραν
"κλιβάνιον" από μεταλλικές πλάκες ποθ κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του
σώματος, αρθρωτές θωρακίσεις στους βραχίονες και στις κνήμες και
αλυσιδωτό θώρακα. Ένα εφαπλωματοποιημένο "επιλωρίκιο" φερόταν πάνω από
το κλιβάνιο με απώτερο σκοπό να απομακρύνει το ενδεχόμενο υπερθέρμανσης
των μεταλλικών πλακών από την ηλιακή ακτινοβολία. Δεν είναι τυχαίο
εξάλλου ότι ο συγκεκριμένος τύπος πανοπλίας ονομαζόταν «κλιβάνιον», λέξη
που προέρχεται από τον αρχαιοελληνικό όρο «κλίβανος» (δηλαδή φούρνος).
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της στολής των ιππέων της μέσης περιόδου είναι
και τα «τουφία» (επιχρωματισμένοι θύσανοι από αλογότριχες) που κρέμονται
από τους ώμους και περιγράφονται για πρώτη φορά στα «Τακτικά» του
Λέοντος του ΣΤ΄.
Ενδυματολογική έρευνα-εικονογράφηση
του Χρήστου Γιαννακόπουλου για τις Εκδόσεις Περισκόπιο |
|
Βανδοφόρος (Σημαιοφόρος) Κλιβανάριος ιππέας της εποχής του Ιουστινιανού (6ος αι. μ.Χ.)
Ο
ιππέας που απεικονίζεται αντιπροσωπεύει μια από τις επίλεκτες μονάδες
του πρώιμου βυζαντινού στρατού. Φέρει σύνθετη αμυντική θωράκιση από
μεταλλικά ελάσματα που προστατεύουν τα άκρα, φολιδωτό λωρίκιο και
αλυσιδωτό θώρακα. Φέρει κράνος τύπου spagenhelm με αλυσιδωτή κουκούλα
και χρησιμοποιεί μικρή στρογγυλή ασπίδα επιζωγραφισμένη με θρησκευτικές
παραστάσεις. Οι επίλεκτοι ιππείς της περιόδου ήταν εκπαιδευμένοι να
πολεμούν με όλους τους τύπους αγχέμαχων και εκηβόλων όπλων όπως και οι
Πέρσες ομόλογοί τους.
Ενδυματολογική έρευνα-εικονογράφηση
του Χρήστου Γιαννακόπουλου για τις Εκδόσεις Περισκόπιο |
Κατάφρακτος
Πίνακας του Αλέξανδρου Βασιλόπουλου
για τη "ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ" |
Ιππέας των αυτοκρατορικών "ταγμάτων",
9ος αιώνας
Εικονογράφηση του Johnny Shumate για τις εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ
|
Κατάφρακτος στη μάχη στο Δυρράχιο
(1081 μ.Χ.) |
Ιππέας θωρακοφόρος
(1204-1230)
Ενδυματολογική έρευνα - εικονογράφηση του Χρήστου Γιαννόπουλου για τις εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ
|
Ιππέας θωρακοφόρος
(1204-1250 μ.Χ.)
Ενδυματολογική έρευνα - εικονογράφηση του Χρήστου Γιαννόπουλου για τις εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ
|
Ιππέας της δυναστείας των Παλαιολόγων (1350-1400 μ.Χ.)
Ενδυματολογική έρευνα - εικονογράφηση του Χρήστου Γιαννόπουλου για τις εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ
|
Επίθεση κατάφρακτων
Βουκελάριοι
Οι βυζαντινοί
βουκελάριοι αποτελούσαν ένα μεικτό τύπο ιππικού, ιδανικό για ανεξάρτητες
κεραυνοβόλες επιχειρήσεις. Ο οπλισμός τους επέτρεπε να πολεμούν και ως ιππικό
κρούσης και ως ταχυκίνητο ελαφρύ ιππικό, ανάλογα με την περίσταση.
Ήταν επίλεκτοι ιππείς που αποτελούσαν τη σωματοφυλακή στρατηγών. Ο Βελισάριος πρώτος συγκρότησε τμήμα βουκελάριων από γηγενείς υπηκόους της Αυτοκρατορίας. Το τμήμα αυτό με επικεφαλής το Βελισάριο, αρχικής δύναμης 200 ανδρών, πολέμησε κατά των βαρβάρων που παραβίαζαν το σύνορο του Δούναβη και τους συνέτριψε. Αργότερα σχηματίσθηκαν 5 βάνδα (τάγματα), συνολικής δύναμης 1.500 ανδρών, τα οποία πολέμησαν κατά των Περσών και των Βανδάλων και διακρίθηκαν ιδιαίτερα. Το μυστικό της επιτυχίας τους ήταν πάνω από όλα το ισχυρό πνεύμα μονάδας που είχαν αναπτύξει και η σκληρή τους εκπαίδευση. Ήταν ικανοί να πλήξουν με τρία τουλάχιστον βέλη, σε μία διέλευση, κινούμενο στόχο, καλπάζοντας με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα και κατόπιν να τον λογχίσουν. |
Στρατηγός Βελισάριος
|
|
|
Κατάφρακτος (μινιατούρα)
|
Ευγενής Κλιβανάριος Ιππέας (Κατάφρακτος)
της εποχής των Παλαιολόγων συνοδεία Σκουτάτου Αξιωματικού
Ενδυματολογική έρευνα - σχόλιο - εικονογράφηση: Χρήστος Γιαννόπουλος
|
Πεζός (μινιατούρα)
|
Βυζαντινός αλυσιδωτός
θώρακας
| 
Βυζαντινή πανοπλία
Κατασκευάστηκε
από τον Δημήτριο Κατσίκη και εκτέθηκαν στο Dumbarton Oaks Research
Library and Collection. Πρόκειται για ινστιτούτο του πανεπιστημίου
Harvard.
|
Πανοπλία κατάφρακτου
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου