Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2014

ΦΡΑΓΚΟΚΑΣΤΕΛΛΟ, ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΩΝ ΔΡΟΣΟΥΛΙΤΩΝ






Το Φραγκοκάστελλο είναι ενετικό μεσαιωνικό κάστρο που βρίσκεται στη νότια ακτή της Κρήτης, περίπου 12 χιλιόμετρα ανατολικά της Χώρας Σφακίων, εντός του νομού Χανίων. Αποτελεί ένα από τα πιο ξακουστά κάστρα της Ελλάδος κυρίως εξαιτίας του φαινομένου που είναι γνωστό ως Δροσουλίτες, που παρατηρείται στον κάμπο γύρω από το κάστρο, κάποιες χρονιές στα τέλη της άνοιξης.

Το Όνομα του Κάστρου

 

 

Το Βενετικό όνομα του κάστρου ήταν Άγιος Νικήτας. Επικράτησε όμως η ονομασία Φραγκοκάστελλο, που του αποδόθηκε από τον τοπικό πληθυσμό και σημαίνει το κάστρο των Φράγκων, καθώς ο τοπικός πληθυσμός συνήθιζε να αποκαλεί Φράγκους όλους τους ξένους καθολικούς. Το όνομα σταδιακά υιοθετήθηκε και από τους Βενετούς.

Ιστορία

Το κάστρο χτίστηκε στο διάστημα 1371-74, από τους Ενετούς, κυρίαρχους τότε του νησιού της Κρήτης, με σκοπό την προστασία από τους πειρατές, αλλά και από τους συχνά εξεγειρόμενους Σφακιανούς. Σύμφωνα με τοπική παράδοση, το κάστρο χτιζόταν την ημέρα από τους Ενετούς στρατιώτες και το βράδυ οι Σφακιανοί με αρχηγούς τους έξι αδελφούς Πατσούς γκρέμιζαν ότι είχε χτιστεί κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τελικά οι Βενετοί συνέλαβαν και εκτέλεσαν τους αδελφούς Πατσούς και κατάφεραν να ολοκληρώσουν το κάστρο.
Παρά τη στρατηγική του σημασία και παρά τις ανακαινίσεις που του έγιναν (π.χ. το 1593-7 από το Γενικό Προβλεπτή Nicolo Dona), το φρούριο δεν φαίνεται να διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα ιστορία. Ίσως και να είχε εγκαταλειφθεί πριν από το 1645 όταν οι Ενετοί το επισκεύασαν για τελευταία φορά προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους Τούρκους.



  







Επί Τουρκοκρατίας ίσως να υπήρχε εκεί στρατιωτική μονάδα. Το 1770 ο Κρητικός οπλαρχηγός Ιωάννης Βλάχος, γνωστότερος ως «Δασκαλογιάννης» κατέλαβε το κάστρο, αλλά αργότερα οι Τούρκοι τον έπιασαν με δόλο υποσχόμενοι την απελευθέρωση των Σφακιών και ο Δασκαλογιάννης εκτελέστηκε με βασανιστήρια στο Ηράκλειο.

Το 1828, κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, ο Ηπειρώτης οπλαρχηγός Χατζημιχάλης Νταλιάνης οχυρώθηκε στο κάστρο μαζί με 700 αντρες. Στις 17 Μαΐου 1828 διεξήχθη σκληρή μάχη μεταξύ των οχυρωμένων Ελλήνων και των τουρκικών δυνάμεων του Μουσταφά Ναϊλή Πασά. Οι Έλληνες ηττήθηκαν και πολλοί από αυτούς σκοτώθηκαν. Μετά την μάχη ο Ναϊλής Πασάς κατέστρεψε προσωρινά το κάστρο για να μην ξαναχρησιμοποιηθεί από τους εξεγερμένους ντόπιους, αλλά αργότερα το επισκεύασε. Το κάστρο πάντως εγκαταλείφθηκε και χρησιμοποιήθηκε ξανά την περίοδο 1866-1867 την περίοδο που οι Τούρκοι έχτιζαν και επισκεύαζαν οχυρά σε όλο το νησί.
Η φονική μάχη, του Μαΐου του 1828, συνδέθηκε με το σπάνιο φαινόμενο που παρατηρείται στην περιοχή και είναι γνωστό ως Δροσουλίτες (βλ. παρακάτω).

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το κάστρο έχει απλό ορθογώνιο σχήμα με πύργο σε κάθε γωνία του. Η κύρια είσοδος του κάστρου βρίσκεται στα νότια και στη σημερινή της μορφή αποτελεί ανακατασκευή του 19ου αιώνα. Πάνω από την πύλη σώζεται ο Βενετικός θυρεός και 4 οικόσημα επιφανών Βενετικών οικογενειών.
Ο νοτιοδυτικός πύργος είναι μεγαλύτερος από τους υπόλοιπους. Ήταν ο πιο σημαντικός επειδή ήταν η τελευταία θέση της άμυνας, εάν το κάστρο πολιορκούνταν και επειδή προστάτευε την κύρια πύλη. Κατά μήκος του εσωτερικού των τοίχων υπάρχουν κακοσυντηρημένα ορθογώνια κτίρια, τα οποία χρησίμευαν ως στάβλοι, αποθήκες, στρατώνες κλπ.
Τα κτίσματα που υπάρχουν σήμερα στο εσωτερικό του κάστρου είναι ανακατασκευασμένη κατά την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής κατοχής του κάστρου, στο τέλος του 19ου αιώνα.
Το κάστρο έχει ανακατασκευαστεί σε διάφορες φάσεις της ιστορίας του. Ανακατασκευάστηκε την περίοδο 1593-1597 από το γενικό προβλεπτή Νικολό Ντόνα (Nicolo Dona), το 1645 και την περίοδο 1866-1869. από τους Τούρκους, κατά τη διάρκεια της κρητικής Επανάστασης.

Θρύλοι και Παραδόσεις

 

 

Κάποιες χρονιές, στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, στην πρώτη πρωινή δροσούλα, εμφανίζονται οι Δροσουλίτες στην παραλία του Φραγκοκάστελλου. Οι Δροσουλίτες είναι τα φαντάσματα των νεκρών πολεμιστών του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, που σκοτώθηκαν κατά την υπεράσπιση του Φρουρίου στις 17 Μαΐου 1828.
Στη μάχη εκείνη, 600 παλικάρια αντιστάθηκαν σε 8000 Τούρκους για μια εβδομάδα, αλλά τελικά 335 από αυτούς σκοτώθηκαν, μαζί και ο αρχηγός τους. Οι νεκροί Τούρκοι ήταν 800. Σύμφωνα με το θρύλο, τα σώματα των Ελλήνων αγωνιστών έμειναν άταφα, ώσπου ένας δυνατός άνεμος μετέφερε άμμο από την παραλία της Ορθής Άμμου και κάλυψε τα σώματα τους.
Οι Δροσουλίτες εμφανίζονται τις τελευταίες μέρες του Μαΐου και τις πρώτες του Ιουνίου σαν ανθρωπόμορφες σκιές, μαυροντυμένες, περπατώντας ή καβαλώντας άλογα, φέρουν όπλα και κατευθύνονται από την Εκκλησία του Άγιου Χαράλαμπου προς το Φραγκοκάστελλο, και χάνονται στη θάλασσα. Περπατούν ο ένας πίσω από τον άλλο για περίπου δέκα λεπτά, όταν επικρατεί άπνοια και υψηλή υγρασία.



Υποτίθεται ότι πολλοί άνθρωποι υπήρξαν κατά καιρούς μάρτυρες αυτού του φαινομένου. Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, προκαλείται από αντικατοπτρισμό λόγω της διάθλασης των ακτίνων του ήλιου με την υγρή ατμόσφαιρα της πρωινής δροσιάς. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι οι Δροσουλίτες εμφανίζονται μόνο στην πρωινή δροσιά (εξ ου και το όνομα τους), ενώ δεν έχουν ενοχλήσει ποτέ κανένα.
Εμφανίσεις: Λέγεται ότι το 1890 Τούρκοι στρατιώτες που βρίσκονταν στο Φραγκοκάστελλο, έφυγαν πανικόβλητοι όταν αντίκρισαν τους Δροσουλίτες. Πολλά χρόνια αργότερα, όταν οι Γερμανοί είχαν καταλάβει την Κρήτη, ένα στρατιωτικό απόσπασμα είδε τα φαντάσματα, νόμισε ότι ήταν αντάρτες και άρχισαν να πυροβολούν εναντίον τους χωρίς φυσικά να πετύχουν κανέναν. Οι σκιές δεν εμφανίζονται κάθε χρονιά, και μπορεί να περάσουν αρκετά χρόνια χωρίς καμιά εμφάνιση. Επίσης δεν έχουν φωτογραφηθεί ή βιντεοσκοπηθεί ποτέ.

ΠΗΓΗ http://www.kastra.eu

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου