ΤΟ ΠΟΛΥΒΟΛΟ COLT ΥΠΟΔ. 1914, ΔΙΑΜ. 6.5 ΧΙΛ

 Α) Τεχνικά χαρακτηριστικά 


                ΣΤΟΙΧΕΙΑ                                                      ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ

01.  Διαμέτρημα                                                                 6.5 χιλ
02.  Σύστημα λειτουργίας                                   Δι' αερίων μέσω εμβόλου
03.  Τροφοδοσία                                             Πάνινη ταινία 300 φυσιγγίων
04.  Μήκος όπλου                                                 1.030 - 1.20 μ.
05.  Μήκος κάνης                                                  0.712 - 0.720 μ.
06.  Βάρος όπλου                                           17 Kg σώμα   19 Kg τρίποδας σύνολο 46 Kg
07.  Ραβδώσεις                                                      4 δεξιόστροφες
08.  Κλισιοσκόπιο                                                        1830 μ.
09.  Αρχική ταχύτητα                                           838 - 855 μ/δ
10   Ταχυβολία                                                        400 - 500 β/λ



 Το πολυβόλο έβαλλε το φυσίγγιο του τυφεκίου Mannlicher Schoenauer των 6.5 χιλ (6.5x54)

Β) Γενικά περί πολυβόλου Colt

  Το πρώτο σύγχρονο αυτόματο πολυβόλο που κατασκεύασε ο Αμερικανός John Browing το 1890 λειτουργούσε με το σύστημα αερίων (gas-operated) και την επινόηση του αυτή την πούλησε στην εταιρία Colt, η οποία και άρχισε το 1895 να το κατασκευάζει ως πολυβόλο Colt-Browing υποδείγματος 1895. Το USN το 1896 άρχισε δοκιμές με το αυτόματο όπλο και το έκανε παραδεκτό, αγόρασε δε 50 πολυβόλα διαμετρήματος 6 χιλιοστών, και κατόπιν άλλα 150 όμοια πολυβόλα, ενώ ο Αμερικάνικος στρατός, ο οποίος, επίσης το δοκίμασε, προτίμησε να παραμείνει με τα πανάρχαια μηχανικά (χειροκίνητα) πολυβόλα Gatling που διέθετε.

  Το πολυβόλο Colt-Browing υποδείγματος 1895 ήταν ένα αερόψυκτο αυτόματο όπλο, χωρίς, όμως, ικανοποιητικό σύστημα εξαερισμού της κάνης, γεγονός που συχνά προκαλούσε την υπερθέρμανσή της και ανεπιθύμητες πυροδοτήσεις. Έβαλε μόνον κατά ριπάς από πάνινη ταινία των 300 φυσιγγίων και η λειτουργία του στηριζόταν στο σύστημα των αερίων με την προς τα κάτω ώθηση ενός εμβόλου, το οποίο το οποίο ενεργοποιούσε έναν μεγαλύτερο βραχίονα, που βρισκόταν στο κάτω μέρος του όπλου. Αν το πολυβόλο τοποθετείτο σε μικρή απόσταση από το έδαφος, για να κινηθεί ο βραχίονας και να λειτουργήσει, θα έπρεπε να ανοιχθεί μια μικρή λακκούβα στο έδαφος, γι' αυτό τον λόγο πήρε και το παρατσούκλι "potato digger". Παρά τα μειονεκτήματά του, όμως αυτά στους άλλους τομείς η λειτουργία του ήταν καλή και δεν προκαλούσε προβλήματα. 
  Το USN χρησιμοποίησε το πολυβόλο αυτό κατά τον Ισπανοαμερικανικό πόλεμο του 1898 στον κόλπο του Guandanamo της Κούβας και οι Αμερικανοί πεζοναύτες εναντίον των Boxers στο Πεκίνο το 1900. Κατά την έναρξη του Α' παγκοσμίου πολέμου, το USN είχε 158 πολυβόλα Colt-Browing, ενώ ο Αμερικανικός στρατός αγόρασε αργότερα περίπου 1500 υποδείγματα 1914, διαμετρήματος 0,3-0,6. Το πολυβόλο αυτό το 1917 κατασκευάσθηκε και από την εταιρία Marlin-Rockwell Corporation, η οποία έκανε μια μικρή τροποποίηση στο έμβολο των αερίων και αντικατέστησε τον προς τα κάτω βραχίονα, το δε πολυβόλο ονομάσθηκε Marlin Machine Gun Μ1917 διαμετρήματος 0,3. Πολλές χώρες αγόρασαν το πολυβόλο Colt κατά τον Α' παγκόσμιο πόλεμο, μεταξύ των οποίων το Βέλγιο, η Ρωσία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα κλπ. Κατά των Β' παγκόσμιο πόλεμο, μερικά τέτοια πολυβόλα χρησιμοποίησαν οι Άγγλοι για την εθνοφρουρά τους, καθώς και οι Βέλγοι και οι σοβιετικοί για μονάδες β' γραμμής. 

Γ) Η πορεία του πολυβόλου Colt στην Ελλάδα

  Όταν άρχισε ο Α' παγκόσμιος πόλεμος το θέρος του 1914, η Ελλάδα βρέθηκε με περίπου 4 εκατοντάδες πολυβόλα Schwarzlose και μερικά Maxim εκ των λαφύρων των Βαλκανικών Πολέμων και χωρίς καμιά δυνατότητα αγοράς νέων, λόγω της ουδετερότητας που τηρούσε, στάση η οποία της στοίχισε το κλείσιμο όλων των ευρωπαϊκών αγορών οπλισμού.
  Η κατάσταση αυτή και η αναμενόμενη θύελλα προβλημάτισαν την κυβέρνηση Βενιζέλου, η οποία την περίοδο εκείνη ζούσε το δικό της δράμα του επερχόμενου Εθνικού Διχασμού. Όλα αυτά έκαναν τον Βενιζέλο να στραφεί προς όσες αγορές οπλισμού μπορεί να βρει ανοικτές, ακόμη και εκτός Ευρώπης. Έτσι, το 1915 κατόρθωσε και αγόρασε από τις ΗΠΑ μια παρτίδα 160 πολυβόλων Colt υποδείγματος 1914, διαμετρήματος 6,5 χιλιοστών, τα οποία ήταν κάποια λύση στις δύσκολες εκείνες ώρες.
  Τα πολυβόλα αυτά, όταν η Ελλάδα μπήκε στον Α' παγκόσμιο πόλεμο το θέρος του 1917, δόθηκαν στην II Μεραρχία του Α'ΣΣ και, στην συνέχεια, χρησιμοποιήθηκαν και κατά την εκστρατεία της Μικράς Ασίας. τον Ιούνιο, μάλιστα,του 1920, το Υπουργείο Στρ/κών εξέδωσε και τον σχετικό κανονισμό του πολυβόλου αυτού. Έκτοτε τα ίχνη του όπλου αυτού είχαν χαθεί και στους πίνακες του διασωθέντα από την Μικρασιατική καταστροφή οπλισμού δεν γινόταν καμιά αναφορά σε αυτό. Μόνον στην εισηγητική έκθεση της "προσωρινής διδασκαλίας επί του οπλισμού και υλικού βολής, τεύχος Α' οπλισμός", που εξέδωσε το υπουργείο Στρ/κών το 1929, αναφερόταν ότι η επιτροπή συντάξεως του βοηθήματος αυτού θεωρούσε ότι θα έπρεπε να καταρτισθεί περιληπτική διδασκαλία, που θα περιλάμβανε και "τον μη κοινής χρήσεως οπλισμόν, όστις ενδεχομένως δυνατόν να χρησιμοποιηθεί εν επιστρατεύσει, ήτοι τυφέκια Μάουζερ και Γκρα και πολυβόλα Σβαρτσλόζε, Κολτ και Μαξίμ, δοθέντος μάλιστα ότι, με τινά των ανωτέρω συστημάτων όπλων είναι εφοδιασμένοι στρατοί των ομόρων Κρατών.
 Πιθανολογείται, λοιπόν, ύστερα από τα ανωτέρω, ότι  αριθμός  πολυβόλων Colt καταστράφηκε στην Μικρά Ασία και, όσα διασώθηκαν, αποσύρθηκαν οριστικά από την ενεργό χρήση, λόγω παλαιότητας και προβληματικότητάς τους. Παρά ταύτα, φαίνεται πως παρέμειναν στις στρατιωτικές αποθήκες και έτσι μπορεί να εξηγηθεί η αναφορά τους στον κανονισμό του 1929.
  Η τελευταία επαφή με τα όπλα αυτά έγινε τον Φεβρουάριο του 1941, όταν στον Έλληνα αξιωματικό σύνδεσμο στην Ουάσιγκτον, αν/χη Γεωργίου Παπαβασιλείου-Φίλια, προσφέρθηκαν 3.000 αερόψυκτα πολυβόλα Marlin υποδείγματος 1917, διαμετρήματος 7,62 χιλιοστών για κάλυψη των πιεστικών αναγκών του στρατού σε πολυβόλα. Τότε το ΓΕΣ διέταξε περαιτέρω διερεύνηση του θέματος και όταν διαπιστώθηκε ότι επρόκειτο για παλαιά και  προβληματικά αυτόματα όπλα, η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε. Έκτοτε, καμιά αναφορά δεν έχει γίνει, είτε σε πολυβόλα Colt υποδείγματος 1895/1914, είτε σε πολυβόλα Marling υποδείγματος 1917. Σήμερα, δύο τέτοια πολυβόλα της προμήθειας του 1915 βρίσκονται στο μουσείο της ΣΣΕ.


 ΠΗΓΗ  ΧΡΗΣΤΟΥ Ζ. ΣΑΖΑΝΙΔΗ "ΤΑ ΟΠΛΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ" ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1995.